« از خودتان پذیرایی کنید ». این جمله‌ای است که در قرن بیست و یکم به تمایل و گرایشی، گسترده تبدیل شده است.
چه در حال انتخاب خوار و بار موردنظر خود در مغازه و چه در پمپ بنزین به پُرکردن باک اتومبیلتان مشغول و یا در حال سفارش غذای مورد علاقه خود در یک دکه باشید، سازمان‌ها همواره در جست و جوی راه‌هایی هستند که مصرف‌کنندگان را درکمک به خود، یاری برسانند.
در دنیای بانکداری نیز وضع به همین منوال است. بانک‌ها در حقیقت، یکی از محبوب‌ترین ابزار سِلف سرویس را در 40 سال پیش عرضه کردند: ماشین‌های تحویلداری اتوماتیک (خودپردازها). این ماشین‌ها را برای دستیابی ما به پول نقد به صورتی ساده، قابل دسترس، در هر کجا و هر زمان، به وجود آوردند. امّا در دنیای امروز، خودپرداز در حال دگرگونی است. بگذارید توضیح دهم.
بانکداری هوشمندتر، و نه سخت‌تر
دلیل توسعه چشمگیر فناوری «سلف سرویس» در طول دهه‌ها محبوبیت، آن است که خود بتوانیم به خود خدمت دهیم. خودپرداز، زندگی ما را آسان‌تر و خدمات موردنظرمان را قابل دسترس‌تر و صرفه‌جویی در زمان را ممکن می‌کند و بانک‌ها نیز به دنبال سخت‌تر کردن زندگی ما نیستند. آنها در پی آن هستند که توان و امکان لازم برای مدیریّت منابع مالی را به صورتی آسان و موثر، در اختیار ما قراردهند. با این ذهنیّت، ما افزایش پرداخت‌های غیرتماسی را شاهد بوده‌ایم.
کارهایی مثل پرداخت پول قهوه، اهدای وجه برای امور خیریه، استفاده از مترو، همه از طریق یک کارت هوشمند، شدنی است.
علاوه بر آن، برای انجام تقریباً هر کاری، برنامه‌های کاربردی مختلفی وجود دارد، مثل رزرو کردن تاکسی اینترنتی، پرداخت قبض پارکینگ و یا انتقال وجه به یک دوست. هر یک از این امور که برای انجامشان می‌بایستی دسته‌ای اسکناس در کیف پولمان داشته باشیم، هم اکنون جایگزین‌هایی هوشمندتر دارند.
بازتعریف هدف‌گذاری در خودپرداز
در حالی که خودپرداز، وسیله‌ای برای دسترسی آسان به وجه رایج (وجه نقد) است – که هم اکنون به ندرت به آن نیاز داریم، شاید انتظار دارید که شاهد ناپدید شدن تدریجی آنها در خیابان‌ها باشیم، اما این آن چیزی نیست که شاهدش هستیم. در عوض، به عنوان یک سازمان، ما متوجّه رویکرد دیگری هستیم. صندوق‌های هوشمند (Smart Lockers) ما در اماکن تحویل بسته‌های امانی که تحویل و تحول بین خرده‌فروشی و مصرف‌کننده را تسهیل می نموده‌اند، تا مدّت‌ها محبوبیّت داشتند. لیکن اکنون سایر صنایع، متوجّه این عامل بالقوّه شده‌اند. برای مثال، کتابخانه‌ها، در تحویل کتاب، از راه حلّ‌های مبتنی بر صندوق‌های هوشمند، بهره می‌برند، خوارو بارفروشی‌ها برای فراهم نمودن امکان خریدهای غیرتماسی، از آنها استفاده می‌کنند و بانک‌ها در حال کشف این موضوع هستند که صندوق‌های هوشمند را چگونه می توان به خودپردازهای آینده تبدیل نمود.
می بینید؟، کار بانکداری فراتر از رسیدگی صرف به امور نقدینگی است.
اعطای وام، پس‌انداز، سرمایه‌گذاری، رهن و کارت‌های اعتباری از جمله مواردی هستند که از توانایی بالقوه بیشتری در موضوع «سلف سرویس» برخوردارند. ممکن است، موضوعی نظیر دریافت وجه، امری قدیمی و متعلّق به گذشته باشد، لیکن دسترسی به این امور حیاتی، همچنان به امروز و فردای ما مربوط است. بنابراین، بانک‌ها در حال کار روی صندوق‌های هوشمند هستند که بتوانند به عنوان خودپردازهای پیشرفته عمل کنند. این کیوسک‌ها وظیفه انتقال امن اسناد از بانک‌ها به مصرف‌کنندگان (مشتریان) و بالعکس را بر عهده دارند. این اقدام، مشتری را قادر می‌سازد به آسانی و به صورتی موثّر، امورمالی خود را مدیریّت کند (و این دقیقاً، دلیل اشتیاق ما به خودیاوری، و یا همان سلف سرویس است).
آینده بانکداری
می‌دانیم که بانک‌ها چگونه از صندوق‌های هوشمند استفاده می‌کنند، امّا سوال این جاست که چرا به دنبال آینده‌ای جایگزین برای خودپرداز هستند؟ برای این امر دلایلی وجود دارد:
- به بانک‌ها کمک می‌کند که در منابع و پول صرفه‌جویی کنند.
با انجام اقدامات مبتنی بر سلف سرویس، بانک‌ها نیاز کمتری به فضای فیزیکی دارند. پولی که بابت خرید اموال صرف می‌شود، می‌تواند در جای دیگری سرمایه‌گذاری شود، مثلاً در ایجاد راه‌حل‌های مبتکرانه‌تر نظیر پرداخت‌های غیرتماسی.
- بهبود تجربه مصرف‌کننده را تسهیل می‌بخشد.
برای مصرف‌کننده، گزینه‌های بیشتر سلف سرویس، می‌تواند صرفاً مثبت باشد. مثلاً برای امر ساده‌ای همچون ارائه سند امضاء شده، نیازی به ایستادن در صف و انتظار کشیدن، نخواهد بود و با آزاد شدن متصدّیان بانک از انجام امور عادّی و پیش پا افتاده، خدمات از کیفیّت و تأثیر بیشتری برخوردار خواهند شد.
- دسترسی به خدمات بانکی 24 ساعته در طول هفته( 24*7 ) را ممکن می سازد.
به طور معمول، ساعات کاری بانک، همچون سایر سازمان‌ها و تشکیلات، از 9 صبح تا 5 بعد ازظهر است. پس سایر کارکنان چگونه می‌توانند در ساعات آزاد خود، امور مالی‌شان را سر و سامان دهند، در حالی که بانک در آن ساعات تعطیل است؟ صندوق‌های هوشمند، بانک‌ها را قادر می سازند که خدمات 24*7 ارائه دهند و به این ترتیب، مشتریان می‌توانند در هر زمان که مناسب بدانند، اسناد و مدارک خود را به صورت مطمئن و امن در این صندوق‌ها بیندازند، درست مثل دریافت وجه در ساعت 2 بامداد، در صورت نیاز.
برای سال‌های طولانی، خودپرداز به عنوان ابزاری برای مدیریّت امورمالی ما به حساب می‌آمده است، و در حالی که در فرم جدید خود، در حال تبدیل شدن به محصولی متعلّق به گذشته است. دگرگونی در خودپرداز، به خوبی در حال انجام و پیشرفت است. می‌توان انتظار داشت که در آینده، بانک‌های بیشتر و بیشتری به تدارک کیوسک‌های هوشمند روی آورند و به مفهوم و کاربرد دستگاه تحویلداری اتوماتیک(خودپرداز)، جان تازه‌ای ببخشند.
منبع: PaymentsJournal